Cầu ngói Thanh Toàn là một trong số ít những cây cầu sở hữu những nét kiến trúc vô cùng độc đáo theo lối “thượng gia hạ kiều” còn sót lại tại Việt Nam.

Theo một số tài liệu, sử sách có ghi chép, cây cầu ngói nổi tiếng ở Huế này được xây dựng vào năm 1776, nhờ công lao to lớn của người phụ nữ có tên Trần Thị Đạo. Bà là người cháu đời thứ 6 của một trong 12 vị đã có công khai phá và xây dựng làng Thanh Thủy, nắm giữ chức vụ “đặc kiến phụ quốc thượng tướng quân cẩm y vệ phó quản lĩnh”. Chồng bà là một quan lớn trong triều đình thời bấy giờ. Có thời điểm bà đã theo chồng ra Bắc sinh sống những chỉ một thời gian sau bà đã trở về quê hương của mình. Trong ngôi làng nhỏ, nơi bà sinh sống có một dòng sông chảy qua. Người dân trong làng đi làm đồng ở phía bên kia sông đều phải trèo thuyền, các hoạt động đi lại đều phải gắn liền với thuyền, đò nên khá vất vả và mất thời gian. Qua bao mùa mưa nắng, rét buốt, thấy dân làng đều phải vất vả để qua sông, bà thiết nghĩ phải làm một điều gì đó để thay đổi chuyện này. Với sự đức độ và lòng thương dân làng bà đã tự bỏ tiền của mình để xây dựng một cây cầu cho người dân đi lại thuận tiện hơn. Cây cầu cũng có thể làm điểm dừng chân, hóng mát, gặp gỡ, chuyện trò… cho người dân trong làng.
Nằm ở vùng ngoại ô thành phố Huế, cách khu trung tâm chừng 7-8 km về hướng Đông Nam. Quảng đường đi không quá xa, và có khá nhiều tuyến đường dẫn tới địa điểm này. Nếu bạn xuất phát từ trung tâm thành phố, bạn có thể chạy thẳng đường Tố Hữu, tới cuối đường thì rẽ phải, đi tiếp đến điểm giao với đường Hoàng Quốc Việt thì rẽ trái từ đây bạn sẽ đi thẳng về hướng chợ cầu Ngói sẽ tới nơi.
Những cây câu có kiến trúc độc đáo như cầu ngói Thanh Toàn hiện nay không còn nhiều. Ở ngoài Bắc, bạn có thể bắt gặp nét kiến trúc này lại cầu Phú Khê, cầu Khúc Thoại. Miền Trung hiện còn chùa Cầu ở Hội An và cầu ngói Thanh Toàn. Những cây cầu này được xây theo lối kiến trúc “thượng gia hạ kiều” (trên nhà, dưới cầu), được đánh giá cao về giá trị nghệ thuật.

PHONGCANHVIETNAM/ CHÙA CẦU